I 1926 kom der ei høyring som demonstrerer haldninga i folket, og kanskje også den sterke stillinga til kristendom, kyrkje og bedehus i Ulstein: I 1926 var striden for eller mot brennevinsforbod på det hardaste. Han var også aktuell for kyrkja. Kyrkjedepartementet sende ut skriv med forbod om å halde foredrag for eller mot brennevinsforbodet i landets kyrkjer. Hausten 1926 var det folkeavstemming om forbodet. Dei røysteføre i Ulstein møtte mannjamt opp. Det skal vi straks kome attende til.
Tomta til huset vårt blei utgraven i 1934. Dette var på Osnesgarden, og bruksnummeret vårt vart 107. Far, Karl Johan Hauge, stod som eigar av eigedomen, som fekk det velklingande namnet «Heimro».
Under utgravinga dukka det opp ei vassåre i atterkant av tomta. Det vart då bestemt å grave ut ein brønn. Det vart sett opp ein kant i ca. 1,25 meter høgde over golvnivået. Brønnen var ca 2 meter lang og 1,5 meter brei. Eit kraftig tredekke vart lagt på toppen. I framkant av tredekket vart det laga ei luke. Sjølve brunnen var om lag 1,5 meter djup.
1980-talet var eit innhaldsrikt tiår for utviklinga i Ulstein. Kommuneleiinga visste at det var avgjerande for næringslivet at det var tilgang på husvære og tomter, både for tilflyttarar og innfødde. 1979 hadde vore eit bra byggjeår i Ulstein kommune; 50 bustadhus med 58 husvære vart sette i arbeid. Dei fleste av husa kom til i bustadfelta Hofsetmarka og Sundgotmarka. Men Flø figurerte no endeleg på bustadstatistikken med fire hus, og likeeins Eiksund med fire hus.
I 1950 flytta familien min til far sin barndomsheim på Reiten. Eg fylte 9 år den hausten. Å gå ein handletur inn til Vik var heilt forskjellig frå i dag. Vegane hadde ikkje fått namn, og det var berre ein veg gjennom bygda. Vi budde i Almegarden på toppen av Reitabakken, der Kyrkjegata startar no.
Tanken om å starte eit nytt bygdeblad var nok at ein ville skape eit meir moderne og aktivt blad, der einspaltene i Vikebladet kunne bytast ut med ein betre layout, og eit meir moderne format. I tillegg ønskte ein at også hendingar og aktivitetar i Hareid kunne kome betre fram. Det vart teke kontakt med Thorkildsen i Vikebladet for å få til eit samarbeid. Dette vart avvist.
Naar jeg har nedskrevet endel gamle bygdeskikke her i Ulstein, er det av to grunde. Først fordi flere har opfordret mig hertil, og dernæst – og det er det avgjørende – fordi det kunde tænkes at være av kulturhistorisk betydning. Det er nøkternt nedskrevet, saaledes som jeg selv har set det, t. eks. bryllupsskikke, eller saaledes som ældre folk har fortalt mig det, t. eks. «omtalsøl» og «be til bustad.» Jeg har hørt det meste fra min mor, som i sin tid var flink til at fortælle.
Hasund i mars 1919
Bygdesong er ein song som lovprisar heimbygda eller grenda, og vert ofte framført på 17. mai, ved skuleavslutning eller i andre høgtidelege samanhengar. Dei fleste norske bygder har ein bygdesong, og i Ulstein finn vi bygdesongar i grendene Flø, Ulsteinvik, Hasund/Sundgot, Dimna, Haddal og Eiksund.
I mai 1987 tok Ulstein kommunestyre avskil med rådmann Asbjørn Waage. I nærare 40 år hadde han arbeidd i kommunen når han no hadde nådd pensjonsalderen; først ved kommunekassa, så ved elektrisitetsverket, deretter som formannskapssekretær frå 1957 og ti år seinare i stillinga som kontorsjef som seinare vart heitande rådmann. Ein periode på 1970-talet hadde Waage permisjon for å arbeide ut generalplan og gjere gardssoga for Ulstein og Hareid ferdig.
I byggjenemnda vart desse med: sokneprest Wisløff, Johannes Skeide, Bernt Osnes, Karl Strandabø, Ole Myklebust og Hans Dimmen. Når det gjaldt å administrere, ordne flyttinga, vart alle snøgt samde. Mykje måtte gjerast på dugnad eller pliktarbeid. Alle som åtte matrikulert jord ytte gratis arbeid og dei som ikkje åtte jord skulle yte halft så mange arbeidsdagar. Dagsverka vart vurderte i pengar, om sommaren til kr. 2,- pr dag og om vintaren kr. 1,-.
I oktober 1964 vedtok Ulstein kommunestyre at det skulle byggjast idrettshall med symjebasseng aust for Ulsteinvik skule. I budsjettet for 1968 var både idretts- og symjehall, hybelhus og pengar til opparbeiding av bustadfelt kome med. I slutten av 1968 kom dei første annonsane i lokalavisa, som fortalde om opningstider for symjehall og badstove. Det skulle bli offentleg bading tre dagar i veka.
Det var gode tider i norsk næringsliv fram til 1998. Sysselsettinga i landet auka med 230.000 frå 1993 til 1998. Frå 1998 minka veksten i økonomien noko. Det skuldast mellom anna uro i internasjonale kapitalmarknader i samband med den såkalla Asia-krisa, kraftig fall i oljeprisen og dobling av rentenivået i eit forsøk på å forsvare kronekursen.
Det viktigaste fisket for fiskarbonden utover siste halvdelen av 1800-talet var vintertorskefisket. Båten han brukte, var åttringen, ein låg og heller flatbotna båt med mast og eitt segl. Handteringa av seglet og masta var tungvint. Men etter kvart vart desse båtane justerte, og møringen kom med to master og fem segl. Så kom det dekksbåtar, og enkelte byrja å eksperimentere med motorar. I Ulstein var listerskøyta Svanhild den første med motor. Då Ålesund brann i 1904, stod Svanhild på slipp der og fekk innsett motor på seks hestar. I åra som følgde vart heile kystfiskeflåten i Ulstein motorisert (Johan Ottesen 1987).
Ein onsdagskveld i september 1978 møttest 20 entusiastiske «ungdomar» for å vere med å starte det som i den første tida vart kalla Musikkskulekoret. Møteplassen var Ulstein ungdomsskule sitt musikkrom, og bakgrunnen for at vi møttest var at nokre initiativtakarar hadde fått avtale med den nye musikkskulerektoren om å dirigere eit nytt kor dersom mange nok ville vere med.
Vestre Sunnmøre Samvirkelag leverte i oktober 2000 inn byggjemeldinga på det nye varehuset i Ulsteinvik sentrum. Målet var då å få det gamle Skeide-bygget rive i løpet av desember. Det var Sporstøl AS som hadde teikna varehuset – som ei stund seinare i prosessen skulle bli Blåhuset.
Olav Osnes vart fødd 10.07.1916 oppe i Gjerda i Ulsteinvik sentrum. Før krigen var han politikonstabel i Østerdalen og seinare i Volda. I årets utgåve av Levd Liv presenterer me dagbladnotata som Olav Osnes skreiv ned under felttoget i Gudbrandsdalen i aprildagane i 1940.
I Ragnar Ulstein si bok «Lagunen og stormen, Ulstein – bygd i Europa 1940-1945 skriv han mellom anna:
«Kampen mot englandsfarten var ei prioritert sak for Gestapomenn langs vestlandskysten.
I tidlegare tider var nok familielivet meir prega av faste rutinar til faste tider enn det er i dag. Det var ikkje så mykje tekniske hjelpemidlar som i dag, og det var heller ikkje så store utval i dei få butikkane som då var. Dette galdt både i matvegen, i klesvegen, og for reiskap både på sjø og land.
Kristenfolket følte seg truga i tida rett etter krigen. Under ein fest på Hareidlandet i 1946 talte prost Tjensvoll. Han kom inn på den ideologiske kampen han syntest å registrere i tida, og kristendomens posisjon:
Så skaut debatten i lokalavisa fart. Tor Meinseth gir i eit intervju uttrykk for at Trekantsaka er den viktigaste saka på 50 år. Trond Berg stiller spørsmålet: Kva annan kommune kan stå med eit nytt, nesten gjeldfritt kulturhus? Då intensjonsavtalen kom til kommunestyret 26. juni 2003, svarte ei delt forsamling ja til å gå vidare. Heile 10 av dei 25 stemte imot. Den mest klare på neisida var Knut Erik Engh: – Det overraskar meg at oppegåande politikarar svelgjer dette forslaget rått (..). Dette er eit døme på at politikarane er meir interesserte i å skaffe seg eit monument for ettertida, enn å skaffe innbyggjarane eit godt tenestetilbod, hevda Engh ifølgje Sunnmørsposten.
Det internasjonale biletet som rammar inn 1960-talet, er prega av kald krig og frykt for atomkrig. Sovjetrussarane går inn i 10-året med eit forsprang med omsyn til romfart; Gagarin blir første menneske i verdsrommet då han blir send i veg 12. april 1961. Men amerikanarane vinn kappløpet mot månen: Den 20. juli 1969 gjekk mennesket for første gong på månen. Mellom merkesteinane elles er drapet på president Kennedy, opptrappinga av Vietnam-krigen og ungdomsopprøret i 1968. Det siste førte til radikalisering også lokalt, men kanskje for alvor først etter 1970.