Asle Geir Widnes Johansen

Ottar Kaldhol er fødd på fjellgarden Løset i Ulstein kommune. Han har eittårig framhaldskule. Med dette utgangspunkt har han gjort betydeleg karriere innan fagrørsla og politisk arbeid både lokalt og nasjonalt.

Paula Rakel Urke (f. Eikrem) bygde opp og profesjonaliserte det kommunale biblioteket i Ulstein, ein institusjon ho tente heile sitt vaksne liv.

Peder F. Waage gjorde ein omfattande innsats som forretningsmann, kulturformidlar, lokalhistorikar og forfattar. Han var gift med Jorun Emilie f. Holm frå Oslo, fire born.

Per Eide reknast i dag som ein av Norges mest allsidige fotografar. Han har ein BA i fotografi frå West Surrey College of Art & Design i England. Eide starta si profesjonelle karriere då han opna studio i 1981.

Mellom dei gruppene som ofte hadde det vanskeleg, var eldre menneske. Kårsystemet fungerte ikkje alltid like godt, og ei ny tid kravde nye løysingar. Til samtalemøte 23. april 1889 i Ulstein Indremisjon hadde lærar Johannes Lynge fått i oppgåve å legge ut om kva som kunne gjerast for dei gamle og sjuke i kyrkjelyden. Han reiste spørsmålet om dei ikkje skulle tenkje på å byggje ein heim der eldre og sjuke kunne få skikkeleg og kjærleg stell.

På det nasjonale plan var dei første åra av 1990-talet vanskelege for mange. Mykje peikte galne vegen; sviktande oljeprisar, internasjonal lågkonjunktur, rentenivå kring 10 prosent og meir – og ein hard innstrammingspolitikk som regjeringa meinte måtte til for å berge konkurranseevna etter frisleppet midt på 80-talet. Bankkrise og gjeldskrise skaka både den nasjonale og den private økonomien. Konkursane nådde rekordhøgder, og statsbudsjettet drog på store underskot. Reallønna auka nok litt, men slett ikkje for alle. Mange fall ut av arbeidsmarknaden og måtte greie seg med uføretrygd eller sosialhjelp. Fleire kom i gjeldsklemme, og arbeidsløysa var heilt oppe i 184.000 registrerte i 1992. Men dei lokale industrilokomotiva klarte seg bra.

Det fanst to grupper som særleg måtte kjempe for meir enn nasjonen og meir enn maten: Lærarane og prestane. Frå første stund hadde dei nye makthavarane prøvt å få til ei politisk og åndeleg omvending, ei nazifisering av nordmennene. Den omskipinga som tyskarane såg for seg, skulle gripe djupt inn både i barneoppsedinga og undervisninga. Den som ikkje var med, var imot! Den 25. september 1940 utnemnde Terboven sine kommissariske statsrådar som skulle presse gjennom omskipinga, eller nyordninga. Slik sett var det stor skilnad på Noreg og Danmark.

Utover på 1990-talet var Posten inne i ein sentraliseringsfase med nedlegging av kontor, overgang til post i butikk med meir. I løpet av 1998 viste det seg Ulstein og Hareid berre ville få ein postmeister, og at han ville bli plassert i Ulsteinvik. I tillegg skulle det opprettast ein felles bodsentral for Ulstein og Hareid i Saunesmarka.

Ulstein hadde mot slutten av 1970-talet fire postområde: Eiksund, Garnesgrend, Haddal og Ulsteinvik. Tilhøva hadde vore stabile, og Postverket hadde 14 tilsette i kommunen. Men det nærma seg no den perioden der posten skulle bli rasjonalisert og fleire postkontor lagde ned.

Soknepresten og lærararane hadde mykje makt i lokalsamfunnet denne tida. Kanskje kunne dei handle slik at dei fekk folk mot seg. Ein episode i Ulstein fortel noko både om tida og om kvifor Holmås kanskje ikkje fekk like sterk posisjon i Ulstein som i Hareid. Den 14. oktober 1932 trykkjer Vikebladet eit innlegg underteikne med «Fleire» og er adressert til sokneprest Holmås:

Fram til 1586 var Ulstein anneks under Herøy, deretter residerande kapellani under Herøy fram til 1747. Den første presten som vart tilsett som res.kap til å styre Ulstein og Hareid var Mads Fynbo. Han busette seg i Ulstein, men kvar han budde veit vi ikkje. Prestegarden i Dimnasund vart teken i bruk seinare.

I Ulstein kyrkjelyd fall eidfestinga på 25. mars 1814. Sokneprest Buschmann heldt talen i den svulstige språkdrakta som var typisk for tida. I forordet til den trykte talen (S. Aarflots Bogtrykkerie) fortel Buschmann at han har late talen trykke i nokre eksemplar etter at vener og mange i kyrkjelyden har oppmoda han om det. Kanskje kunne det vere med på å halde oppe litt av den ånda som talen syntest å skape hos tilhøyrarane. Her gir eg att delar av talen omsett til nynorsk.

Høgthengande prisar vart verftsleiarar i Ulstein kommune til del vinteren 1990. Kleven-direktør John M. Kleven fekk Ringer i vannet-prisen og Ulstein-sjef Idar Ulstein Eksportprisen for 1989, på vegner av konsernet. I slutten av september 1994 vart John M. Kleven tildelt Kongens fortenestemedalje i gull for innsatsen sin som industrileiar, kulturarbeidar og lokalpolitikar. Det var fylkesmann Kjeld Brecke som stod for overrekkinga under ei tilstelling på Ulstein Hotell.

Under krigen kunne industri gå i stå på grunn av at småting ikkje var å oppdrive. Eitt produkt som møbelindustrien stod opprådd for, var bølgjestiftar.

Dei siste par åra på 1980-talet var det mykje snakk om å satse på reiselivet i regionen. Planar kom til verda, og politikarane engasjerte seg med tru på denne nye næringa som ei vekstnæring. I juni 1987 opna det som skulle heite Ulstein Turistinformasjon kontor i Ulsteinvik. Kontoret låg i venterommet på skysstasjonen. Den viktigaste oppgåva for kontoret var å observere og registrere kva type informasjon turistane var ute etter, og så var det meininga at dette skulle vere eit utgangspunkt for arbeidet mot reiselivet dei komande åra.

Den vidare gangen i kampen til prestane og lærarane viser at Quisling måtte slå retrett. I det ytre kunne nok NS sjå ut til å ha sigra, summerer Ragnar Ulstein opp, men legg til: – Mange lærarar vart sende på tvangsarbeid (Kirkenes), andre sat på Grini eller Falstad. Fangevaktarane prøvde å gjere dei mjuke med hard eksersis, hardt arbeid og lite mat. Dei nådde sine mål. Med få unntak underteikna lærarane ei erklæring om å melde seg inn i Lærarsambandet.

Ragnar Ulstein er forfattar og har gjort seg landskjend med bøkene sine frå krigen. Han tok artium i 1940 og drog over til England for å delta i dei norske styrkane.

Ragnhild Kriken Garnes har lagt ned eit stort arbeid med turn og rytmisk gymnastikk. Ho er som første kvinne æresmedlem i Hødd og har teke imot ei rekke prisar.

Skulestyrar Reinhard Høydal vil først og fremst bli hugsa for dei mange avisartiklane sine. Han var bokmann og skribent, og gjorde ein stor innsats for folkeboksamlinga i Ulsteinvik.

Eit anna område som får mykje spalteplass i lokalavisa, er turist- og reiselivsnæringa. Ved inngangen til 1990-talet var det starta reiselivslag for kommunane på Ytre Søre Sunnmøre, som etter kvart fekk namnet Runde Reiselivslag.