Misjonsrørsla var ei folkerørsle, boren av folket med grupper av vedkjennande kristne til kjerne. Det var i hovudsak ei lekmannsrørsle, men rørsla hadde sprunge ut av kyrkjelege miljø og vart verande sterkt knytt til kyrkja. Presten heldt misjonsgudsteneste ein eller fleire gonger i året, og kyrkja var samlingsstad for fellesmøta i distriktet.
Opplysningstida var ei åndsretning som kom til Europa på 1700-talet. Ho skulle kome til å prege mange prestar i Danmark-Noreg i fleire tiår, med vekt på fornuft, kunnskap og vitskap.
Så kom den tyske teologen Martin Luther (1483-1546). Han var munk og vigd til prest, men levde det meste av livet sitt som professor i teologi ved universitetet i Wittenberg. I 1517 skal han ha publisert 95 læresetningar (tesar) med kritikk av avlatshandelen i pavekyrkja.
Dette festskriftet skal handle om heile historia til Ulstein kyrkje, ikkje minst fordi det har gått 170 år sidan lynnedslaget i den gamle kyrkja på Ulstein. Dei innvigde den nye kyrkja i mai 1849. Men før vi nærmar oss dei siste 170 åra, skal vi sjå på forhistoria.
Ein morgon i november 2012 vakna eg med ein song på leppene. Det gjer eg ikkje så ofte. Men denne gongen merka eg at eg hadde smilt i søvne; langt inn i den drøymande medvits-løysa slo smilet inn og vekte meg. Ei stripe lys seiv inn mellom gardinene, og biletet frå songen stod tydeleg for meg: Sisyfos!
Fotograf Olaf Storegjerde hadde sitt virke på Søre Sunnmøre og i Nordfjord i ein periode på over 50 år, frå omkring 1904 til 1957. Fotoarkivet etter han representerer eit stort og verdfullt fotohistorisk materiale over dette området. Samlinga omfattar over 7000 bilete med eit overveldande mangfald i motiv som dokumenterer nær sagt alle område i samfunnslivet. Mange av bileta representerer fotografiets tidlege historie i vår del av verda. Dei eldste bileta i samlinga er frå Trondheim, datert 1903, og frå Ålesund i tida rett etter brannen i 1904. Dei siste bileta er frå 1957 – då Storegjerde mellom anna fotograferte konfirmantkullet i Ulsteinvik.