Meir land, bustadbygging og folketal

Det er ingen tvil om at kontorsjef Asbjørn Waage var flink til å sjå inn i framtida på dette området. Våren 1970 kjøpte til dømes kommunen ein parsell på 1400 kvadratmeter i Ulsteinvik. Denne gongen var det eigedommen til Magnhild Ottesen (gamlekai-området) som kommunen tok over. Her vart det steinfylling utover.

I februar 1972 gjekk kommunen inn avtale med Norvald Skeide, eigar av eigedommen Fjæra og Skeide Bruk, om at kommunen skulle få lov til å byggje veg over eigedommen og ta i bruk Sjøgata så snart ho er ferdig.

I den inneverande femårsbolken hadde Ulstein kommune stilt seg som mål at det skulle setjast i arbeid 70 bustader i året. Ved utgangen av oktober 1970 var talet alt kome opp i 76 bustader, og det låg an til at dei kunne nærme seg 100 bustader før året var omme. Kommunen hadde også kalla inn til møte med folk frå næringslivet og frå arbeidskontoret for å drøfte reising av bustader for såkalla fjernformidla arbeidskraft. Desse bustadene skulle vere gjennomgangsbustader som familiar kunne leige i inntil tre år. I første omgang ville det bli reist om lag 30 bustader av denne typen og kanskje eit hybelhus på 25-30 hyblar. Frå før har verksemdene i kommune hatt positive røynsler med to store hybelbygg som dei gjekk saman om å byggje i 1967. Kommunen reiste også seks nye kommunale husvære, i første rekke til lærarane ved ungdomsskulen. Husa skulle byggjast saman to og to og med 72 kvadratmeter per husvære.

I eit intervju med Sunnmørsposten i januar 1971 fortel ordførar Oskar V. Sundgot at han først og fremst ønskjer at ekspansjonen i næringslivet må halde fram, og at kommunen må makte å løyse dei viktigaste utbyggingsoppgåvene som denne veksten har ført med seg. Sundgot tenkte mellom anna på slikt som utbygging av kai og godsterminal i Ulsteinvik, vidareutvikling av sentrumsområdet, nye bustadfelt og vidaregåande skule.

Godsterminalbygget kom raskt på plass. Råbygget var reist alt i april 1972. Det vart Vestlandske Spennbetong i Hjørungavåg som stod for arbeidet, og bygget var 30 meter langt og 15 meter breitt. Høgda under betongtaket var på fem meter. Arbeidet med det nye kaianlegget tok til i februar 1971; ei forlenging av den eksisterande kaia, slik at ho til saman vart 54 meter lang.

Samtidig ytte kommunen støtte til vassverka i Haddal og på Flø.

I februar 1971 rådde kontorsjef Asbjørn Waage kommunen til å kjøpe grunn til bustadfelt i Hofset og Holseker utmark. Det hadde vore ført forhandlingar med grunneigarane. Våren 1975 hadde kommunen fått hand om bustadfeltet i Hofsetmarka og kunne starte opparbeidinga.

Aktiviteten til Ulstein Sparebank reflekterte også veksten i Ulstein. Omsetninga auka med kring 60 prosent i 1970. Dessutan var hotellkapasiteten i Ulstein sprengd, trass i at han var utvida. Hotellet måtte stadig reie opp i provisoriske rom og gjere avtalar om losjering i privathus. Aktiviteten i industrien gjorde at folk frå inn- og utland hadde behov for overnatting for kortare og lengre tid.

I mars 1971 la kontorsjef Waage fram eit utkast til bustadprogram for kommunen for perioden 1971-1975. Han hadde rekna ut at det ville vere behov for 364 nye bustader, eller 73 per år. Med dei vedtaka som kommunen hadde gjort med omsyn til kjøp av bustadareal, ville kommunen ha dekt behovet for bustadtomter til bortimot 1980. Fordi det no vart arbeidd opp bustadfelt i krinsane Haddal og Sundgot, meinte Waage det ville vere rett å stimulere til bustadbygging der og bremse litt på utbygginga i sentrum. Men vinteren 1973 vart det kjent at bedriftene Ulstein og Hatlø skulle føre opp 29 familiehusvære i bustadfeltet Bugarden i Ulsteinvik.

I 1972 fekk Ulstein Forbruksforening hand om ei tomt til eit treetasjes bygg ved sida av den nye tomta til Sparebanken Møre mellom Bøesvingen og Haldeplassen. Samtidig fekk selskapet Flø & Flø hand om ei tomt eit stykke innanfor Skeide Bruk.

No var Vestre Sunnmøre Samvirkelag i ferd med å ta i bruk det nye forretningsbygget sitt i Ulsteinvik. Den nye delen av butikken vart opna i slutten av juni, og då skulle samvirkelaget starte oppussing av den gamle butikkdelen.

Ulstein Forbruksforening, den eldste forretninga i Ulstein, høgtida i november 1972 100-årsjubileum med fest på Ulstein Hotell. Bedrifta hadde gitt ut eit festskrift i høve jubileet forfatta av Magne Grimstad sr. I forordet understreka P. F. Waage at skiparane av forbruksforeininga var med på å legge grunnlaget for sentrumsutviklinga i Ulsteinvik.

Folketalet i Ulstein ved utgangen av 1972 hadde vakse med 156 det siste året og var no 4848. Dei siste sju åra hadde talet auka med 23 prosent – eller 901 personar. 1972 vart eit godt år for Ulstein kommune; ei rekke oppgåver vart fullførte i kommunal regi, og næringslivet hadde hatt full sysselsetjing. Bustadprogrammet hadde vorte oppfylt og vel så det.

Trass i uventa vanskar med å skaffe tomtegrunn, var byggjeaktiviteten i 1973 etter planen. Ei oversikt frå kontorsjef Waage i januar 1973 summerer opp situasjonen for bustadfelta: Bustadfeltet Solsida i Haddal hadde vorte delvis opparbeidd i 1972. Det første huset var alt klart til innflytting, og feltet ville vere ferdig opparbeidd i løpet av 1973. Det har òg vore byggjeaktivitet i dei to private byggjefelta Skjerva på Dimnøya og Einehaugen i Haddal. I Bugarden ville det i løpet av 1973 vere reist 35 husvære i rekkehus; alle tomtene i feltet var no disponerte, og resten av feltet ville vere ferdig opparbeidd i 1973. I Bøen på Skeide eigde kommunen 27 mål, der vel halvparten skulle nyttast til ny skule. Sundgot utmark var under regulering, og utbygginga kunne starte hausten 1973. I Holstun og Solhøgda stod det vinteren 1973 att fem husvære, og desse ville bli bygde i løpet av året. Feltet Hofset-Holseker skulle kjøpast i 1973 og opparbeidast i 1974. Samtidig vart det avgjort at AS Moelven Bruk skulle føre opp seks rekkehus i bustadfeltet Ringen ved Høddvoll.

I november 1973 var 38 nye bustader tekne i bruk i løpet av året, og 32 til var under arbeid. Dermed heldt den sterke bustadbygginga fram. Dei siste åra hadde det gjennomsnittleg vore ein tilvekst på rundt 70 bustader per år, eit høgt tal for ein kommune med kring 5000 innbyggjarar. Veksten hadde mellom anna samanheng med tilflyttinga til kommunen.

I løpet av 1974 var målet å kome i gang med den nye skulen på Ulstein, gymnaset ved Høddvoll, dagheim og internat for psykisk utviklingshemma nedanfor ungdomsskulen og sjukeheim på Alvehaugen. I takt med utviklinga elles vart vegsystemet i kommunen stadig utbetra og utvida. Asfaltarbeidet gjekk sin gang.

I 1975 vart samlingshuset i Eiksund fullført og teke i bruk. Bak låg det ein enorm dugnadsinnsats frå bygdefolket. Bortsett frå reisverket, der dei nytta leigde fagfolk, vart alt arbeidet gjort på dugnad, frå riving av gamleskulen og det gamle ungdomshuset til slikt som liming av dragarar og montering av kjøkkeninnreiing.

I 1973 hadde folketalet i Ulstein kome opp i 4926, ein vekst på 78 siste året, og i 1974 kunne kommunen rekne med desse bustadfelta i tida framover: Skeide, Sundgotmarka, Solsida, Bugarden, Holstun, Solhøgda, Skjerva (privat), Hofsetmarka og Einehaugen (privat). Folketalet i Ulstein nådde 4999 i månadsskiftet september-oktober 1974, og eit tvillingpar fødde i oktober, vart jubileumsbarn og innbyggjarar nummer 5000 og 5001. Den sterke veksten i folketalet i Ulstein skaut for alvor i veg på 1960-talet. I 1950 hadde kommunen 2930 innbyggjarar, i 1960 3407, i 1966 passerte Ulstein 4000 milepælen, og 15. oktober 1974 talde kommunen 5033 innbyggjarar, i januar 1975 5056.

I starten av 1976 orienterte kontorsjef Asbjørn Waage kommunestyret om utsiktene framover. Han rekna med rask auke i innbyggjartalet i åra fram mot 1980, og at det ville vere behov for kring 250 nye bustader i kommunen i fireårsperioden.