Enok Hasund

I perioden 1894 til 1896 var han dirigent for Musikklaget Ulf. Etter at han kom tilbake til Ulstein som lærar i Hasund, tok han på nytt over som dirigent for Musikklaget Ulf, og var då dirigent frå 1902 til 1917. I denne tida var han i mange år dirigent for Ulstein mannskor.

Ulsteins Sangkor, som var eit blandakor, hadde også Enok Hasund som dirigent i denne tida.

Alt i 1905 hadde ungdomane på Dimnøya gjort forsøk på å skipe ei kristeleg ungdomsforeining. Dette var diskutert i styret i Ulfsteins ynglingeforening. Her går det fram at: «Lærar E. S. Hasund refererte frå eit møte «sammenkaldt af nogle mænd – deriblandt soknepresten af Hasund kreds». Formålet var å skipe eiga ungdomsforeining i Hasund og Dimna krinsar. Enok Hasund trudde det var alvor i bevegelsen, men på same tid var han bestemt imot at Ulstein-ungdomen skulle spreidast og splittast i mange små foreiningar. Han var redd for at det kunne svekke interessa for sang- og musikkforeiningane.

Møtet kom fram til eit forslag om at Ulfsteins ynglingeforeining skulle legge nokre av møta til Sundgot bedehus.

Dette var ikkje godt nok for ungdomane på Dimnøya, og i 1915 er saka på nytt aktuell.
Her tek eg med to aktuelle brev frå denne tida, det eine frå ungdomane til Enok Hasund, og det andre er svaret frå E. S. Hasund.

Breva er handskrivne og er nøyaktig refererte.

«Kleven 12/2 1915. Hr. Lærer Hasund.

Undertegnede anmoder om deres medvirken og velvillige støtte, ved stiftelse av en ungdomsforening her. Svar utbedes om de vil være med, og om de vil være leder.

Lovise Kleven

Svar tilbakers med gutterne.»

Så svaret frå E.S. Hasund:

«Aa gjeva svar paa eit sovore spurgsmaal i ei handevending, kan eg ikkje. Det er kje berre aa laga ei foreining, og so er det kje meir. Det kan koma til aa ha mykje aa segja det. Fyrst for meg personlegt. Skal eg taka paa meg eit slikt arbeid, so lyt eg uppgjeva det arbeid eg hev fyrr. Og ein kastar ikkje fraa seg eit arbeid ein hev drive i 25 aar som ei gamall trøya – eg meiner songen – so mykje meir som eg veit eg er fødd til det, og soleis trygt kan segja att Gud hev sett meg til det. Ein kann heller ikkje soleis utan vidare riva seg laus fraa ei foreining der ein hev stade i mest 30 aar og som hev teke min kjærleik, og der eg veit eg sjølv er elska, so mykje meir som storparten av ungdomen i krinsen er med der og vil vera der. Aa laga ei liti foreining jamsides med ei stor med so liten avstand er kje so beint fram. Dei store krafter der vil draga dit, og eg kan kje segja dei ikkje skal gaa dit dei veit aa faa mest. Tru meg naar eg segjer, det er kje so beint fram; eg hev stade so lengje i arbeidet at eg veit det. Eg skyner det er vondt for dei av krinsen og for Dimmen som sit so at dei vanskelegt kan naa i, og eg er kje uviljug til aa gjera kva eg kann for deim. Eg er viljug til aa halda møter for ungdom so ofte eg berre kann, og det gjer vel i røyndi det same. Men splitta Ulfsteins ungdomsforeining paa ei tid daa det gjeld aa vera sterk, det gjer eg ikkje. Det De paa Dimøyi som no ikkje er med i ungdomsforeiningi, burde gjera var dette: De bed ungdomsforeiningi um aa faa vera med i foreiningi, alle i ein gong, paa betingelse av at det vert halde møter her til dømes ein gong for vika eller kvar 14 de dag, og eg veit det gjekk i foreiningi um berre de vilde. All ungdom kom daa til aa staa i ein flokk, vilde de vera paa møte her som var de det, og hadde de høve og lyst so kunde de vera der. De hadde godt av det, vaks større – kvarv ikkje inn i dokkars eigen vesle krins – fekk større maal, vidare syn, vidare kjærleik.

Daa fekk kvar vera meir det han var skapt til – det han dugde til – kvar gav sitt – og alle saman vart eit stort godt heile. Kard ikkje gladungen utyver, men kard den saman – varmen vert større. Det er det eg her vil prøva aa gjera naar eg fyreslær dette. Og, hadde du vore der i gaarkveld, hadde du nokk sagt som Peter: «Herre her er godt aa vera.» Men um storparten av ungdomen i krinsen kom og sa: Me vil ha foreining sjølve – me vil vera oss sjølve nokk – ja so vilde det gjera meg vondt – for eg trur det var kje rett, synte i all fall at der mangla vidsyn – ja, daa kann henda eg ville vera med aa prøva bøta paa det. Men noke kraft vilde eg vanskelegt kunne leggja i arbeidet so lengje eg tviler paa kva som er rett.

Ei foreining i Dimna trur eg kunde gaa um dei hadde ein høveleg leder. Det ligg lenger fraa, og dit kunde den søkja som ikkje naadde i Vik.

No eg skal gjeva greit svar: Eg stend til teneste med møter foredrag og anna for unge og eldre so langt som eg kann avsjaa tid, men det arbeid som eg hev uppgjev eg ikkje av dei grunnar eg hev nemnt – kort – eg skal gjera alt kva eg kann, men eg lyt Jaa gjera det paa min maate, so som eg trur det er rett, for det er kje raadslegt aa gjera mot sitt samvit.

E. S. Hasund

Eg tek med dette for å framheve kor trufast Enok Hasund var i forhold til det han hadde teke på seg. Og her med hans eigne ord.

Den 28. februar 1915 var det samla folk frå Dimnøya på Sundgot bedehus. Det var då tala om å starte ungdomsforeining her. Dette resulterte i at det var 72 medlemer som melde seg inn.

Det neste møte vart sett til 13. mars 1915. Denne dagen vart det gitt lover og statuttar, val av styre, og medlemstalet kom opp i 83 medlemer.

Denne dagen vart Enok Hasund vald til formann for Hasund og Dimnøy kristelege ungdomsforeining, og han stod som formann til 1937, i 22 år.

Det må her nemnast at Enok Hasund framleis var med i styret for ungdomsforeininga i Ulsteinvik.

Kort tid etter at Hasund og Dimnøy kr. ungdomsforeining var skipa vart det også blandakor og musikkorps (HDU) i bygda. Dette var også Enok Hasund sitt verk, og han stod som dirigent for HDU heilt til 1946 – 75 år gamal. For Hasund blandakor var han dirigent til i 1947.

Eg vil tru at Enok Hasund også var inspirator når Hasund Mannskor vart skipa, men det er ikkje dokumentert.

I 1951 vart Enok Hasund heidra med Kongens fortenestemedalje for sitt store kulturarbeid, og då spesielt i arbeidet med song og musikk.

Dette var ein heider som var han vel verd. På denne tid var terskelen høg for å få denne utmerkinga. Stortingsmann Knut Strand sa det slik i si helsing på festen for Enok: «Medaljene fell så ymse, men ingen har fortent den meir enn Enok Hasund.»

Eg tek med referatet frå denne festen, henta frå ungdomsforeinga si referatbok:

Kongens fortjenestemedalje til lærar Enok Hasund

Sundag den 26. august 1951 hadde vi her i Hasund krins ei noko uvanleg høgtid, meddi vår gamle lærar h. v., Enok Hasund, fekk Kongens fortjenestemedalje på bringa.
Damene i blandakoret hadde pynta salen pent.

Høgtida tok til i sekstida på ettermiddag, då var huset fullsett av slekt, vener og bygdafolk.
Krinsformann Sverre Ertesvåg helsa den store festlyden, heidersgjesten, kona og huslyden hans velkomne.

Kåre Sundgot opna med eit bibelord.

Ordførar Ertesvåg heldt så talen for heidersgjesten, nemnde i stutte drag det Enok Hasund har arbeidt med i sitt lange liv – han er no over 80 år.

22 år gamal var Enok Hasund leiar for hornmusikken i Ulsteinvik, og også av det einaste sangkoret i sokna.

Ei tid etter reiste han på lærarskulen, ferdig der, var han ei kort tid lærar i Ringsaker og Stordal. Men hugen stod til heimbygda. Han søkte og fekk lærarpost i Hasund i 1902.

I 1903 fekk han tjenestefri i eit år, og var då musikklærar ved lærarskulen i Volda.
Han tok så att posten i Hasund, og her vart han til han slutta i 1937.

Men Enok Hasund hadde også andre interesser. I 1915 vart Hasund og Dimnøy kr. ungdomsforeining skipa, og kort tid etter skipa han sangkor og musiklag innan foreininga.
Som formann i ungdomsforeininga stod han i 22 år, og som dirigent for sangkoret og musikklaget stod han til i 1946. Då var han 75 år gamal.

Han var også med i kommunale nemnder og styrer av ymse slag. Han var lærarane sin talsmann i skulestyret i 20 år. Omframt dette så hadde han ein liten gard og stelle med, og han var heller ikkje heilt ukjend med sjøen og det arbeidet som der skulle gjerast.

Ordførar Ertesvåg, som har vore eleven hans både i skulen og i sang- og musikklaget, kunne best verdsetje det arbeidet. Det gjorde han på ein meisterleg måte til glede for alle, for vi unnte godt vår gamle lærar denne påskyninga han har fått.

Festlyden reiste seg då ordføraren feste medalja på bringa hans.

Etterpå var det fleire som hadde ordet. Formannen i lærarlaget, Otto Strand, bar fram lærarlaget si helsing og takk. Halvard Hasund bar fram grannane og bygdefolket si helsing og takk i eit fint lite dikt.

Skuleinspektøren helsa og takka frå skulestyret, der Hasund hadde site i mange år, og gjort eit godt og solid arbeid. Nikodemus Garshol bar fram ungdomslaget, båe sangkora og musikklaget si helsing og takk for dei mange åra han hadde arbeidt i trott og tru.

Stortingsmann Knut Strand ville på det beste heidre Enok Hasund. Medaljene fell så ymse, men ingen har fortjent den meir enn Enok Hasund.

Sokneprest Nilsen helsa frå kyrkjelyden, der Hasund også var ein tru tjenar. Krinsformann Sverre Ertesvåg helsa frå krinsen.

Musikklaget under Petter Hasund sin dirigentstokk, og blandakoret med Alfred Garshol som dirigent sytte for mykje sang og musikk, så det vart ei gild høgtidsstund vi seint vil gløyme.

Hasund sjølv takka hjarteleg for vyrdnaden som var synt han og hans. Ville ynskje alt godt for arbeidet og folket, og at arbeidet måtte halde fram til gagn og glede.

Han slutta med: «Slutt aldri å arbeide for det gode, då rømer det vonde».

Enok Hasund var ein særs dugande person, og bygdene fekk nyte godt av hans innsats på så mange område.

Det frivillige lagsarbeidet var ein ting, men det er nok arbeidet hans med song og musikk han mest vert hugsa for.

Han har vore dirigent for musikkorps i 43 år, i Hasund blandakor i ca. 30 år, og han har, i mange år, vore dirigent for Ulstein Mannskor, og Ulsteins sangkor.

Då HDU vart skipa i 1920 var han formann for ungdomslaget og dirigent for blandakoret. Han slutta som formann i ungdomslaget i 1937. I desse 17 åra var han formann i ungdomslaget, dirigent for blandakoret og HDU, og for HDU sitt vedkomande var det to øvingskveldar for veka.

Det må her takast med at ein stor del av notane som var nytta i HDU var handskrivne.

Han arrangerte også musikk ut frå koralboka som han nytta i korpset.

I 1979 gjekk Johannes Sundgot gjennom notearkivet til HDU og fann 26 musikkstykke som Enok Hasund hadde arrangert for hornmusikkorps. I tillegg var det 12 songar han hadde instrumentert for korps.

Det er såleis eit enormt arbeid Enok Hasund har lagt ned i kulturlivet i Ulstein.

Enok Hasund avslutt livsferda si, og døde, 5. februar 1954.

Eit stort tre i kulturskogen har falle.

Bygdeboka for Ulstein og Hareid Musikklaget Ulf 100 år

Styreprotokol for Ulfsteins ynglingeforening

Styreprotokol og referatbok for Hasund og Dimnøy kr. Ungdomslag

HDU sitt arkiv

Volda lærarskule 1895 -1995 med tillegg til denne

60 års attersyn for Ulstein Mannskor

Konsertprogram Ulstein Mannskor 100 år

Brev frå Lovise Kleven

Svarbrev frå E. S. Hasund

Samtale med Peder Bergem – tidlegare lærar ved Volda lærarskule

Samtale med Aksel Hauge – tidlegare leiar i Ulstein Mannskor

Samtale med Steinar Hasund – soneson til Enok Hasund.

Om Enok Hasund skriv Asle Geir Widnes Johannesen dette om han i boka “Hundre år – hundre personar i Ulstein”:

Enok Hasund er mest kjend for det store arbeidet han la ned i song- og musikklivet i Ulstein. Enok vart fødd i Johangarden i Hasund. Han hadde fem sysken, og gifte seg i 1900 med Kristine Rødset frå Volda.

Ein stor del av ungdommane frå Strandabøen og innover til Botnen var medlemmer i Ulfsteins Ynglingeforening. Her vart Enok nestleiar, og då Fredheim skulle byggjast, vart han formann i byggjekomiteen. Han var fiskar nokre år, før han i 1899 tok til på det toårige seminaret ved Volda lærarskule. I 1902 vart han tilsett som lærar ved Hasund skule. Her vart han verande til han slutta som lærar i 1937.

Enok hadde mange interesser. Han var gardbrukar og notbas for notlaget i Hasund. Han var og mykje nytta i kommunale styre og nemnder. Då Musikklaget Ulf vart starta i 1893, var Enok med frå første dag. Han var ein av dei som ytte lån til kjøp av instrument. Han var dirigent i til saman 17 år. Han var også dirigent for Ulstein mannskor i mange år, og i blandakoret Ulsteins sangkor. Då dei skipa Dimnøy kristelege ungdomsforeining i 1915, vart Enok vald til leiar, eit verv han kledde i 22 år. Han tok initiativet til å starte blandakor og musikkorps (HDU) i bygda. Han stod som dirigent for HDU heilt til 1946 og for Hasund blandakor til 1947.

I 1951 fekk han Kongens fortenestemedalje for det store kulturarbeidet sitt.