Historia om arkitekten Johan Osnes er på mange måtar eit glimt inn i framveksten av det nye Noreg. I Trondheim finst nokre av dei mest elegante jugendstilbygningane i landet.
Arkitekten Johan Osnes frå Ulsteinvik har blitt kalla ein dekorens meister i Trondheimsarkitekturen. Johan høyrde til den første generasjonen nordmenn som fekk formell arkitektutdanning.
Han vart uteksaminert i Trondheim i 1898, og i 1900 fekk han studieopphald i Tyskland. Han var i 30-åra då jugendstilen blømde i Europa, og Noreg var midt i lausrivinga frå unionen. Lysta til å skape noko nytt – og naturen som inspirasjonskjelde – passa godt inn i nasjonsbygginga. Men Johan Osnes heldt etter kvart fram ferda si til nye trendar og stilretningar.
Johan heldt god kontakt med heimbygda og teikna ei rekke bygg i Ulstein. Det første oppdraget var ungdomshuset Fredheim i 1909. Så teikna han Vonheim på Flø (1921), gravkapellet på Osnes (1924), bustadhuset til Martin og Inga Ulstein (1926) og ombygginga av Ulsteinvik bedehus, for å nemne nokre oppdrag. Fredheim er framleis eit staseleg bygg, men vi må studere gamle foto for å finne tilbake til det opphavlege Fredheim.
