Petterbakken – bygdetun i Ulsteinvik sentrum

Våningshuset er eit tømmerhus i empirestil med grunnflate ca. 6,4 x 10 meter. Huset er sett opp på Petterbakken i 1857 etter at det vart kjøpt frå Romsdal, der det fungerte som eine halvdelen av eit handelshus som stod der.

Datering viser at dei eldste stokkane i løa er felt i 1504. Fjøsen var først i løekjellaren, men på første halvdel av 1900-talet vart løa forlenga med ny fjøs mot nord, med seks kubåsar og med gjødselkjellar under.

Løa på Petterbakken har lenge vore i kommunen sitt eige og då våningshuset og borstova vart lagt ut for salgi 2020, kjøpte Ulstein kommune eigedomen. Ulstein historielag har gjennom mange år brukt løa til å lagre gjenstandar som historielaget har teke imot frå løer, uthus og sjøbuder i kommunen. John Osnes som då var leiar i historielaget, jobba inn mot kommunen for at kommunen skulle overta eigedomen med våningshuset, med tanke på å kunne gjere eigedomen tilgjengeleg for ålmenta. Tanken om eit bygdetun på Petterbakken hadde allereie spira nokre år, og når kommunen no stod som eigar av heile tunet, kunne dette realiserast.

Seinsommaren 2022 møttest representantar frå historielaget og kommunen for å finne vegen vidare. Historielaget lufta ideen om at ei veneforeining kunne ta over eigedomen og stå for restaurering og drift. Kommunen var positiv til idéen og ville ta opp temaet i den kommunale leiargruppa, og historielaget sette ned ei arbeidsgruppe som skulle ta saka vidare saman med kommunen. Med i gruppa var Trudi Henrydotter Eikrem, John Georg Larsen og Inge Håkonsholm. Ei av dei viktige oppgåvene for arbeidsgruppa var å finne ut kva medgift ei velforeining måtte ha for at eigedomen kunne overtakast. Om ein organisasjon skulle makte restaureringsoppgåva som stod føre, måtte kommunen bidra økonomisk.

Arbeidsgruppa og Ulstein kommune vart einige om kriteria for overtaking og formaliserte det med ein avtale. 9. februar 2023 var saka oppe i kommunestyremøte og det vart vedteke at ein organisasjon kunne overta eigedomen.

Petterbakken Velforeining vart skipa våren 2023. Med i styret er Lina Myrene Myrold og Jan Kåre Blindheim. I tillegg arbeidsgruppa Trudi Henrydotter Eikrem, John Georg Larsen og Inge Håkonsholm.

Borgstover, i våre trakter ofte kalla borstove, fanst på mange gardar. Borstovene var tenestefolket sin bustad. Fylkeskonservator Christ Allan Sylthe skriv at borstove “er sekundært hus på gard som kunne vere ein kombinasjon av eldhus og drengestove”.

Formålet til Petterbakken Velforeining:

• Ta vare på bygningar og eigedomen til det som høyrer Petterbakken til gjennom bruk
• Gjere eigedomen tilgjengeleg for ålmenta, og gjere den til ein møtestad for opplevingar og kunnskap om lokalhistorie frå det som har blitt Ulsteinvik i dag

Midlar til restaurering

Velforeininga fekk i 2023 midlar frå Riksantikvaren til restaurering av bl.a. golvet i Borgstova. Dugnadsgjeng har tømt stova for skrot og for gjenstandar som skal tilbake etter restaurering, slik at tradisjonshandtverkarar kan starte sitt arbeid når dei er klar.e Det er også utført rydding og kasting av skrot i løa, men her er det mykje godt arbeid som skal utførast før golv og tak kan vølast.

Vegen vidare

Styret i velforeininga planlegg no vegen vidare, der restaurering vert hovudjobben dei første åra. Samtidig må planane for bruk av bygningane på eigedomen, og ikkje minst uteområdet, leggast.