Fløminne del 2

No var det slåtten som stod for døra. Karane gjorde i stand ljæ og rive. Bestefar var so flink å lage rive åt oss ungå. Me hadde kvar si, etter størrelsen. Vere med i arbeidet måtte me frå me var ganske små. Slåtten byrja ca. 10. juli. Alt var slegje for hand og turka på mark. Av den grunn gjekk det ikkje so fort. Dei laut sjå i vêret. Det gjekk ikkje å slå ned mykje, når vêret var utrygt. Ikkje var det noke som heitte vêrvarsel, verken på ”kortare eller lengre sikt”. Viss vêret lova godt, var karane tidleg oppe og slo med langorv, store volla. Langs garda og reine slo kvinnfolka med stuttorv. So var det å breide råhøyet før ein kasta såte. Kanskje var det ein liten pust før råhøyet skulle snuast.

Det som ein ha von om å få inn, måtte snuast fyremiddag, for det skulle breiast oppatt ettermiddag. Heile dagane gjekk med når me ”heldt høyterre”. Når det var turt, vart det raka saman i store ”mue” før ein køyrde inn. So skulle det vere eit bra menneske oppi lasset. For det måtte jamnast godt frå fyrst av, so det ikkje enda i ein topp. Når lasset var stort nok, vart tonga lagt på og gyrda godt. Tòget som me gyrda med, var fast i tonga, og vart kalla tong-simen. Det var mykje arbeid med høyet i forhold til no. Det kunne gå an når vêret var trygt, men det var ofte lange bolka med regn, då som no, so det vart mang ei raud såte. Eg hugsa gutongane letta på såtene og fann makk, når dei skulle stad å fiske kræde.

Det var kapping grannane imellom kven som skulle verte fyrst ferdig. Det var som ei skam å få ”slåtte-kallen”. Det same gjalt for skura-kallen òg. Slåtten varde oftast til midt i august, då var byggen ”skjær”, so var det å begynne på den.

Fyrst vart byggen (gamlefolket sa hummel) skoren. Fyrst eg var so stor eg var med, skar alle ”på bendel”, dvs. dei skar eit passe knippe. So snara dei visane på ein spesiell måte. Delte det so, då vart det eit band. So skar dei sjølve ”bondene” og la det på bandet. La det i rekkje etter åkeren. So næste band låg fram på bondene før. Det var eit heilt arbeid å binde store åkra. Me ungane laut gjera det. Ein tok ein bandende i kvar hand, strypte det sterkt over bondene, snara det nokre gonger og la det i ein krull. Det måtte godt gjerast, so bendelknutane ikkje losna når ein handsama kornet.

Når åkeren var skoren og bunden, vart kornet kasta i ”rauken”, store donga, der visane snudde same vegen. So var det å få det i hæs. Me bruka tvo vogner. Hesja av ei vogn medan ein køyrde etter nytt – det var mykje folk i arbeid. Når åkeren var snau, vart ungane sette i gong å plukke bruse. Alt lauskorn måtte takast vare på. Me måtte endåtil ha ei spann på armkroken til å ha lause visa i, slike som halmen var vekk av. (Å du, kor leie me vart!) Men enno var ikkje åkeren ferdig. Det siste var at me måtte ”rakehylme”, rake alle halmstubba. Det vart bruka til strø under gris og kalv.

Når byggen var skoren, vart det gjerne eit opphald før havren var moden. Ofte fekk me inn bygget før me skar havrå. Me hadde mest havre. So jamnan var det ei 30–40 golv med bygg og ei 80 med havre. I fyrste verdskrigen var det tvangsdyrking. Då hadde me heime 17 mål åker oppe. Det var etter jordvidda, og me hadde stor vidde. Eg hugsar me hadde 120 golv med havre på 1 år og tilsvarande bygg. So det var å henge fingrane i.

Havren var lettast å handtere. Mjukare halm og ikkje so mykje agne. Ofte var det regn i skuren, då var det ufyse arbeid. Me måtte helst vere oljeklædde, og då var det tungt å arbeide. Når kornet var turt, vart det innkøyrt og lagt i stål. Det måtte òg nøye gjerast. Fyrst stylkene sette ned, visane opp, det vart kalla ”stydå”. So fylgde ”flåa”. Stylkane fram på visane, alle visa vart skjulte, so det ikkje skulle verte trakka på sjølve kornet. Fint og greitt måtte det gjerast, so det ikkje vart noke rot når det skulle takast att og truskast. Inn i millom at me stelte med kornet, slo me, og turka ho.

Når kornet var vel i hus og potetene oppe, var det å vente på truskebyr. Me truska med vatn. Eit stort hjul med skovle på vart oppsett i eit dertil laga rom. (Det var der som husa på Herland står.) Ein dam var oppbygd som me leidde vatnet frå – Byssgrova (byteelva millom Midtflø og Ytreflø). Framme på damen var eit treslòk som førde vatnet ned på hjulet. Nedanfor var veite, so vatnet rann tilbake i elva. I Eirik-Hans-garda hadde dei sine truskegreie lenger nede, so me brukte faktisk same vatnet. Var det rikeleg med vatn, kunne det gå bra fort, men jammen gjekk det ofte seint òg. Maskina me fyrst hadde, var ei piggmaskine, dei kalla. Der var tynna av jarn med ei masse pigga på. Ho var svær å sakse sund halmen. So seinare slo nokre av grannane seg i lag og kjøpte ei Tenfjord-maskine, der var riste med. So då slapp me å riste halmen. Det var svære framskritt.

So kom det nokre haustar med lite vatn. Då kjøpte dei motor. Det gjekk mykje fortare å truske då, so me måtte ha meir hjelp. Då var det å byte. Tvo stykkje frå Låbakken og tvo frå Eirik-Hans-garden, so måtte me tilsvarande tilbake. Ein haust trur eg far for over kvar ein gard i heile bygda med motoren, det var so lite vatn at folk var heilt opprådde. Men då var det fleire som kosta seg motor.

So fekk me elektrisk straum i 1919. Då vart det elektrisk motor. I førre verdskrig vart det gode tider økonomisk, so då slo heile bygda seg saman om truskeverk. Det både truska og dryfte. So du slapp å ta att drøsedongen og stå fleire dage å dryfte. Men du og du, for eit musk det var – dumbe og agne som sette seg både på kropp og klæde, det var so ein kunne ikkje puste. So måtte det mykje folk til. So me bytte jamnast med tre naboar. Året etter eg var konfirmert tente eg på Roppå. Dei hadde so lita hjelp at me måtte byte med tvo lag. So då var eg med og truska i seks løde. So flytte eg heimatt om hausten og nådde truskinga der òg. So eg har sagt ofte: ”Eg har ofte arbeidt hardt, men eg har gløymt alt anna enn den hausten eg var med å truska i ni løde.”

Det vart arbeidt på sprengen. Me stod ofte til nærare midnatt og so begynde straks næste morgon. Det var so mange om verket, og alle ville gjerne få det unda.

Når truskinga var unnagjort, var det turking. Ei stor turkegryte – før i grua, seinare i omn – vart havt passeleg turke i, god fyr under, og so snu i kornet med ein dertil laga ”turel”. Når turka var ferdig, vart det havt utover bakstebordet til avkjøling medan ei ny turke vart havt i gryta. Når det var kaldt, vart det havt i dryftetrog og dryfta, so sand og rusk fauk frå. Deretter havt i sekker, som stod i rekke og rad og venta på kvennabør. Det var tre bruk om kvar kvenn, og malinga gjekk etter tur. Kvar sitt år fyrstemann.

Når dei mol, gjekk kverna både dag og natt. Far mol um natta. So bytte bestefar om morgonen og var utover dagen so far fekk kvile. Det siste me ungane måtte gjere um kvelden, var ”inn åt kvenna med mat”. Viss ingen bytte um morgonen, måtte me opp kl. 7 og gå med mat att. Me syntest det var kjekt å koma inn åt kvenna. Der var lunt inne, og kvitt av mjøl alle stader. Men det som var mest interessant var all utskjeringa på veggene. Mest båta, spesielt hugsa eg ein stor fullriggar. Ellest var der namn og årstal. Slikt som dei hadde trøytt tida med i lange haustnæter. Far og bestefar hadde alltid med garn som dei batt på.

So køyrde dei korn inn og mjøl ut att. Det vart kalla ”meldr”. Heime var mjøltynnene gjort ferdige. Det tok ein dag med lettvind å vaska mjøltynne. Fyrst vart dei ”brende”, dvs. sett fyr på ein einekoll og sleppt i tynna, so tett lok på. Det var for å rense formott og mit. So vart mjølet pakka fast i tynna, dei la ein botn oppå mjølet og trakka på. Det heldt seg betre når det var fast pakka. Kokemjølet til graut og supa var helvta av bygg og havre.Bakstemjølet var berre havre. So mol dei berre bygg. Det vart bruka til ball og pylse, og hvis ein ville ha litt betre potetkake. Lettekornet vart male åt krøterå. Det som skulle vere til flat-brød, stod i sekkå. For bakinga vart jamnast teke so snart det var høve, helst før slakting.

Bakstedagane var lange dage. Alt var ferdig dagen før. Bord og betne, kjelve og spada var vaska og på plass. Ved og vatn innbore. Turkegryta til å knøde i, mjølsekken ved sida og eit fat å ause mjøl med. Det måtte vere tvo som sat og baka jamt. Oftast leigde me ei. Dei kom gjerne kvelden før og overnatta. For kl. ½ 5 stod me opp. Far fyrte i kjellaren og knøda medan me fekk oss mat. So kl. 5 gjekk kjel- va. Kl. ½ 9 var det me-morgå-mat. Det vart bore i kjellaren og ete ved bakstebordet, like eins ettermiddag. Men middag åt dei oppe.

Som vanleg gjekk praten livleg ved bakstebordet. Det vart prata om og kommentert alt som gjekk fyre seg i bygda, og vel so det. Stundom kunne dei prate seg vekk, so den som steikte ”fekk dei ut på hellå”, dvs. steikte undan so botnen var tom. Me brukte tvo botne – ein å legge leivane på og ein å steike av. Viss dei ”baka svart”, lite mjøl på, vart det sagt at dei fekk ei svart svigermor. Viss det vart hol på leiven og dei ikkje greidde å bøte det, sa dei: ”Den som ikkje kan bøte leiven, kan ikkje gjere god att mannen sin.”

Me sat som vanleg til kl. 8 om kvelden. So dagen var lang. Løna var 3 kr. dag. Seinare vart det visst 3,50, kanskje 4 kr. Då me kom so langt, vart det gjerne ”bytebakstr”. Me bytte med andre i bygda. Me baka tvo dage åt oss, ein åt bestefar kvar haust, oftast ein dag om våren òg. Det var utruleg kva brød som gjekk med gjennom året. Det var lagt flaka over kornbingane på stabburet. Der vart brødet sett i store stabla. Når eg no tenkjer på dei store brødstabelane, undrast eg på kor alt kunne verte opp- ete. Det var vel mykje det å takke at folk hadde gode tenner. Bestefar som vart 90 år, hadde trekt berre ei tonn, og det var at ho var heilt nedslita. Far  hadde alle tennene til sin døyande dag (60 år).

Det er lengst forbi med den tid det var sokalla storebrudlaup med 200 – 300 gjestar. Då baud dei gardsfolket– smått og stort. Slekta tildels langt attover. Syskenborn var alltid bedne med heile familia. Det fyrste brudlaupet eg liksom minnest, var i Iva-garden på Ulstein våren 1907. Det var Ingeborg, far sitt syskindbarn, som vart gift med Olav Skeide. Eg hugsa ikkje mykje av sjølve brudlaupet, men ein ting sit i minnet: Det var når me kom, og brudeparet kom ned om løda og tok imot og baud velkomne. Det var eit svært pent par. Bruda hadde raudt fløyelsliv pynta med kvite band, svart skjørt og kvitt forklæ med hardanger- bord nede. Men det som imponerte meg mest, var at begge hadde store gulløyreringa (det var mykje bruka for kjertelsykje). So hugsar eg bruda pynta med slør og krans. Sjølvsagt svart kjole, som var vanleg den tid.

Når det skulle vere brudlaup i ein gard, var det mykje forarbeid. Husa skulle vaskast og rydjast. Bakstebord i stova til å eta på, lefsebaking. Fleire hundrad lefse. So var det å låna saman det som trongst av kjøreld. Då kom me ungane inn i billedet. Det var å gå rundt i bygda. Dei fleste hadde merke på skaffetyet sitt. Elles måtte me hugsa kvar det fiskefatet eller det grautafatet høyrde heime. Når førebuinga var i gang, vart den garden kalla brudlaupsgarden. Me ungane møtte opp kvar dag, og som oftast var det bruk for oss. So var det mjølk til søst. Då fekk me kvar sitt hylke på ryggen og gjekk frå hus til hus. Me fylgde nøye med kven som gav mest.

Dagen før brudlaupsafta var det rjome til graut. Det bar me i spanne. Det vart meir og meir hektisk til nærare det kom dagen. Dyr skulle slaktast til brudlaupskjøt. Fisk skulle skaffast. Den skulle vere lettsalta. So kom brudlaupsafta – alltid på laurdag. Då var det å hente kokke og budakjerringa. Dei siste var oftast av likaste konene i bygda. Dei skulle då smyrja lefse og skjera mat. Brød og allslags brødmat var kjøpt. Ho Andrina Fjelle var kokke. Stor og ruvande stod ho framfor grua i kjellaren. Det var ikkje småtteri til kjøtgryte, fiske- gryte og grautagryte. So kokka fekk sveitten ut. Laurdag i nonstida gjekk brudeparet rundt på garden med nons- mat. Ei stor lefsekorg der mata var tillaga åt alle i huset. Ei lefse lagt i trekant, oppå der nokre påsmurde brødskive, trur òg kringle og kavring. Ikkje pålegg, berre heimesmør. So bar brudgommen ein stor koparkjel, blankpussa, som dei skjenka kaffi av. Bruda hadde alltid kvitt forklæ. Me skulle vere klædde til brudlaup når dei kom med nonsmaten. So når me ha ete og roa oss litt, bar det til brudlapsgarden. Gjester frå andre bygder var då komne og hadde fått mat. Fyrst var det inn på bruderomet, der fekk me småkake og drikke til. Kanskje brus eller liknande – det minnest eg ikkje. Noke sterkare saker var det iallfall slutt med i vår bygd etter at eg kom so langt.

So prata folket og kosa seg i lag. Ung- domen gjerne på loftet. Dei fleste hushadde berre tvo rom på loftet. På eine romet var tillaga flatsenger til slike som skulle overnatte, helst åt ungdomen då. Det var det sokalla ”sparkar- loft”. Til kveldsmat var det fisk og potete, smør og brød og mjølkesupe med rosine. Folk med små born og dei eldre gjekk heim i rimeleg tid. Oftast hadde dei med nokon som skulle overnatte. Det var vanleg at alle på garden hyste dei dei hadde plass til av brudlaupsfolk. Ungdomen heldt det gåande med leik og moro ute eller inne, etter som vêr og tilhøve var.

Neste morgon kom dei med morgåbite. Det var òg tillaga mata åt husets folk og overnattingsgjesta. Det var brude- jentene og unggutane. Dei bar òg ei stor korg og ein koparkjel, kjelen bargutane. Gutane var nøgne på å få med den jenta dei lika best. Dei var fleire par, so bytte dei tuna mellom seg. Dei kom tidleg, i 7–8-tida, so folket skulle få mat før dei gjekk i fjøset. I 10- ½ 11-tida bar det av stad til brudlaups- garden att. Då fekk folket mat medan bruda vart pynta. Kl. ½ 12–12 måtte ein vere klar å reise til kyrkje. Vigsla var alltid med same preika var slutt. Dei som skulle gå, måtte vere ute i tide. Alt som kunne skaffast av øyk og kjerre var i bruk. Det kunne vere ei 20–30 køyredoninga. Brudeparet i spissen. Alle andre køyrande etter i smått trav. Det var eit flott syn.

Ikkje alle var med til kyrkje. Dei som var heime, fekk ein ekstra matbite, prata og kosa seg. Tok ein tur vissvêret var godt. Ungane fekk i oppdrag å sjå etter brudeferda og segja frå når me såg dei på Roppe-hauå. Då kom det ekstra fart på dei som stod fyre matstellet. Skulle dei ha æra i behold, måtte alt vere klappa og klart.

Det var ikkje noke som heitte å pynte borda. Det vart lagt på laken til duka fyrste kvelden, og dei vart so- visst ikkje bytte om der kom på ein flekk. Skaffetyet var òg blanda slag. Brudlaupsmiddagen var sosakjøt og potete – ikkje noke slags grønsaker. Rødgraut eller sviskegraut til dessert. So heldt ein fram som fyrste dagen. Det vart jamnast fleire bordset, so dei siste var svoltne før dei kom til middagsbordet.

Brudlaupet heldt fram dagen etter òg. Då vart det ikkje bore morgåmat. Ein fekk mat når ein kom til gards. So var det rjomegraut til middag. Straks middagen var over, begynde folk å attelite på heimreisa. Nokre var kanskje alt reiste. So var det inn på brudaromet og takke for seg og ”gi atti skåla”. Det vanlegaste var pengar. So var det inn på ”buda”, der som budakjerringane heldt til. Der var tillaga brudabite, som alle skulle ha med heim, ein åt kvar i huset. Dei fleste hadde havt med ”korg”. Det var lefse, søst, smør, stundom vafle og ei kjøpt brudakake. Det var ei litt stor kake,uppå var lagt ein slags deig i snirklar og krokar, so det danna mønster. No fekk dei ned i korga heim att. Alle var glade og fornøgde, det hadde vore eit ”svært” brudlaup.

So kom kvardagen att. Då skulle alt det lånte berast heimatt og husa setjast i stand. Born og ungdom hjelpte til og fekk gjerne ein matbete, hvis der var att noke då. Det skulle jammen mykje til åt so mykje folk i tvo- tre dage.

Smått om senn vart det slutt med so store lag. Det kom vel kanskje av at då fyrste verdskrigen kom i 1914 vart det vanskeleg å skaffe det ein trong i slike høve. Mange gifte seg gjerne på prestekontoret og hadde eit lite lag av dei næraste etterpå. So vart det mode å reise til byen og gifte seg der. Då hadde dei berre med ”vitne”. So åt dei gjerne middag i byen og hadde ingen gjester då dei kom heim. Gamle folk syntest det var smått stell: ”Kor store stakara det har vore, so har dei no havt ei brudlaupsåte,” sa dei. Når han Benjamin Runde vart oppattgift med Nikolina, reiste dei upp til Vik og var vigde på prestekontoret. Gunna- Sevrina fylgde. Når vigsla var over, kjøpte Benjamin for 10 øre i kveitebrød. Då fekk dei kvar sitt, som dei åt på vegen ut att. So kjøpte han ei murtehonk so dei kokte til middag når dei kom heim. Og det var heile brudlaupet.

Etter krigen tok brudlaupsfeiringa seg noke oppatt, men aldri som før. Det var brudlaupsafta, stundom var den berre for tilreisande, so var det sjølve brudlaupsdagen. Syster mi Ragnhild var gift i september 1920. Då var eg med og bar morgåmat rundt på garden. Men det var nok siste gongen skikken var i bruk, på Flø iallfall.

Om det alltid var mykje arbeid, vart det alltid høve til heimehyggje. Det var ikkje elektrisk ljos den tida, so når det vart myrkt, var alle samla inne. Utover hausten sat karane med fiskevegn. Bøtte og skaut garn, batt inn kule, smidde kavla og svidmerkte dei. Skaut garn (det var so god lukt av det tjerebreidde skotet). Alt vart gjort i stova. Kvinnfolka spann, kar- da ull og laga spola. Vov gjorde me på loftet um dagen. Kokte kvelds- grauten gjorde me òg ofte i stova. Når den var eten, vart arbeidet lagt vekk. Då var det eit spøt eller handarbeid. Det var varmt og koseleg i stova, alle var samla. Korkje born eller ungdom slong ute.

Post fekk me berre onsdag og laurdag. Det var festkvelda. Serleg då laurdagskveld. Då var alt arbeidlagt vekk. Husa var vaska og stelt. Likeeins folket. Eg veit aldri ein laurdags-kveld frå eg kan hugsa, at me ei var vaska og fått reine klede. Mor var nøya soleis. So sette me oss rundt bordet, der lampen hang over, og las. Me hadde i grunnen mykje blad. Det var no ”Søndmørsposten” då, bolk og annan 17. Mai, Misjonstidende, Santalen, Sjømannsbladet, Bud og hilsen. So hadde me ungane barneblad, Norsk barneblad var me svært glade i. Me tok vare på dei og fekk fleire årgangar innbundne. Me hadde òg Magne i fleire år, Misjonsselskapets barneblad likeeins. So fekk mor ofte blad sendande frå syster si i Bergen. Det var Illustrert familieblad, Hjemmet og eit dameblad som heitte Urd. Alle var me glade i å lese, mor lika godt å lese sjølv, og ho oppmuntra oss til å lese og syrgde for lesestoff. Det var i mange heimar den tida der dei ikkje hadde eit blad. Ei av nabogjentene våre som er ein god del eldre enn me, sa at ho hugsar ikkje nokon av konone andre enn mor som las avise. So ho var kanskje litt fyre si tid, soleis. Ho brevveksla òg jamt med syskena sine. Hugsar òg at ho skreiv songar i sume høve. Til gravferda åt tante Ragna sin veslegut som døydde i ei ulukke 4 år gamal, skreiv ho ein song. Det var lenge eg hugsa den ord- rett, men no er det gøymt.Me hadde ein god heim. Mor og far arbeidde godt saman, so der var in- gen ”disharmoni”. Far var so snill som dagen var lang og alltid i godt humør. Mor var streng og kravde lydnad. Skulle me ha refsing, var det ho som tok seg av det, men der var aldri ris i huset. Men lyde måtte me.

I 1917 fekk me orgel i huset. Det hadde me mykje hygge av. Åsta gjekk litt i lære og hadde òg interesse for song og musikk – so det var helst ho som spela. Sumarkveldane når me kom inn frå arbeidet, vart det alltid ei stund til musikk. Åsta spela orgel og far fele. Kveldssola skein inn i stova. Dører og glas stod opne. Me andre sat ofte på troppa i solskinet. Det var stunder som me minnest med glede.

Då me vart vaksne kom ofte andre ungdomar innom. Nokre av nabogutane hadde fele med, so vart det song og musikk. Me som ikkje tok del i det, kokte kaffi og serverte mat. Søndagskveldane var det ungdoms- eller losjemøte. I dei laga hadde me ofte tilstellingar. Då vart det vald festkomité og programkomité som kom saman. Mangt eit program vart tilrettelagt og innøvd i heimen vår. Like eins stoff til dei handskrivne blada Samhald i ungdomsforeininga og Varden i losje Strandvakt. Far hadde vore med i ungdomsforeininga frå ho var skipa i 1902. Han var aktiv medlem og gjekk i lag med oss på møte etter me var vaksne. Han deltok òg ofte med foredrag. På julefestane og 17.mai-tilstellingar var han alltid av dei faste talarane. Han var glad i ungdom. Det var kanskje derfor me samlast so ofte i vår heim. Kan aldri minnast at me samlast i andre heimar i liknande høve.

Me voks opp under gode tilhøve og fekk vere med i byggjande arbeid, som var til gagn og glede både for oss sjølve og andre. Det var ikkje noko som heitte fritidsproblem, og ikkje var tida fyllt av tøv og vås, som det ofte er no.

Det var annleis med husarbeidet då enn no. Mykje meir tungvint. Berre kvitskurte golv for eksempel. So ved- og vassbering. Kvart kveld vinterstid når det skymdest, var det av stad å ”bera inn til natta”. Ei ferd (tvo bøtte) med reinevatn. Det henta me langt oppi myrå. So ei vassferd or elva til sølvatn, som me sa. So full torvkassa med torv og tvo bytte. Kjeppa og flise til kveikje. Fullt mjølkar med grautamjøl. Elles å sjå etter om noko trongdest til kvelden. Skulle fisk eller kjøt vatnast til næste dags middag, so vart det òg gjort. So sjå etter at lampane var fylte med olje og lampeglasa pussa. So gjorde me undan fjøsarbeidet i skymingi, anna enn mjølking. Det gjekk me og gjorde i 5-tida, og hadde med lanterne. Dei lika ikkje å bera med lanterne i løa – for brandfaren.

Når me vart litt store jentunga, var det kvar sin dag til desse faste plik- tene. Me fekk sovisst ikkje sleppe undan. Mor var svær å sete oss til arbeid. Ho var nøyta om tida sjølv, og det kravde ho av oss òg. Viss me berre stod og ingenting gjorde, bruka ho å seie: ”Kven står de fadder på?” Like eins når me kom inn til måls under utearbeid, so vart det slappa av ei stund. Då sa ho alltid: ”Ta deg eit handarbeid, du kvilest like godt om du har noke mellom hendene.” Det har iallfall kome vel med at me var vane å nytta tida.

Um me måtte arbeide, so var det sjeldan sure miner. Me var lettliva og humoristiske og hadde alltid mykje moro i heimen. Mor og far var ikkje av dei svartsynte. Eg hugsar mange heimar at borna knapt fekk drage på smilen og slett ikkje snakke ved bordet. Dei ungane syntes eg alltid synd i.

Minna frå oppveksten på Flø sit sterkt i om ho gifta seg på Runde og levde og virka der.