Jubeldag trass tap

I 1981 budde det 5335 innbyggarar i Ulstein. Når Arne Scheie introduserer kampen i Sportsrevyen same kveld, oppgir han publikumstalet til å vere 7000. Her tok den elles så treffsikre Scheie feil. Ingen andre kampar på Høddvoll – heller ikkje i gullalderen – har samla så mange menneske rundt stadion. Det nøyaktige talet får vi nok aldri vite, men offisielt møtte det fram 12 537 personar. Det er ikkje publikumsrekord berre for Høddvoll, men for Sunnmøre også. Arne Scheie si reise til Høddvoll var også spesiell, først fly til Vigra og så med helikopter til Høddvoll. Det hadde Scheie aldri gjort tidlegare.

Det store usikkerheitsmomentet før kampen var om Audun Wingsternes kunne spele. Rykta før kampen ville ha det til at han ikkje kunne spele på grunn av skade, og dette gjorde sitt til å setje nervane på høgkant i Hødd-leiren. Men Audun stilte opp, og spela i tillegg ein glimrande kamp. Og i fylgje referatet var det ikkje berre Audun som spela godt. Hødd-gutane gjekk friskt ut heilt frå avspark, og det var tydeleg at at dei hadde bestemt seg for å kaste all mogleg overdriven respekt for gjestane på havet.

Hødd starta kampen med desse elleve menn: Vidar Ulstein, Ivar Fjelle, Audun Wingsternes, Otto Sundgot, Tor Hasund, Stig Ulstein, Per Dimmen, Bjørn Moldskred, Jon Ove Ringstad, John Åge Sundal og Jan Arild Roppen. I løpet av kampen bytta Hødd to spelarar. Per Rune Tødenes spelte 15 minutt som innbyttar for Ulstein, og Arnleif Gjerde dei siste fem for Ringstad. Om vi ser på spelarane og spelargruppa, så har alle spelarane lokal forankring og gått steget frå lilleputt, smågutte, gutte, junior og no seniornivå. I dag vil det vere heilt utenkeleg med berre lokale spelarar på dette nivået.

Otto Sundgot var den mest kjende av dei elleve mennene som gjekk ut på Høddvoll denne dagen. Han spelte i 1975 og 1976 for Viking FK 1. divisjon og blei seriemester med laget i 1975. Otto var lenge den spelaren på Hødd som hadde spelt flest kampar for Hødd med 668 kampar. I dag er det André Nevstad som står øvst på adelskalendaren med 683 kampar, men Otto slår André på antall mål med 183 mot 91.

Ei viktig årsak til at Hødd hadde kome så langt i cupen, var trenar Terje Skarsfjord. Han trente Hødd med suksess i 1980 og 1981, og var ein særs godt likt trenar i Hødd miljøet. Terje ”Skars” Skarsfjord var fødd i Narvik i 1942. Han kom som eit friskt pust i Hødd-miljøet etter nedrykket frå gamle 2.divisjon i 1980. Han henta inn fleire spelarar frå den gode juniorårgangen og det vart opprykk på første forsøk. Som aktiv fotballspelar var Mjølner det laget han spelte lengst hos. Ved sidan av trenarjobben i Hødd, var Terje blant anna lærar ved Ulstein ungdomsskule. Terje Skarsfjord døde i januar 2018.

Det var ikkje berre i 1981 Arne Scheie let seg imponere av Hødd. Scheie meiner den største cupsensasjonen i historia var då Hødd slo Tromsø 25. november i 2012. Saman med NRK-reportar Christian Nilssen blei fem av dei største cupsensasjonane kåra, og Hødd sin siger kom på topp – Dette er den største cupsensasjonen gjennom tidene. Jeg husker jeg satt hjemme og tenkte: Hvordan er dette mulig? Hødd beholdt plassen i 1. divisjon på målforskjell det året, bare to mål bedre enn Tromsdalen som rykket ned. Tromsø var inne i en av sine beste perioder i norsk toppfotball, med medaljer i eliteserien i tre av de fem siste sesongene. I 2012 kom de på 4. plass. Det var altså 24 plasser som skilte de to finalelagene i seriesammenheng. Men det var Hødd som vant til slutt, sier Nilssen.– Hødd er i en særstilling i cuphistorien, legger Scheie til.

Tilbake til 1981 og Hødd mot Vålerengen. Skodda låg heilt nede på stadion, utan at dette tok bort noko av glansen frå kampen. Det var Hødd-vêr. Oppgjeret hadde eit typisk cup-preg frå byrjing til slutt. Hødd klarte å kombinere topp innsats og fin disiplin i alle lagdelar, og gjorde sitt for å skape nerve i kampen frå start til slutt. Samtlege Hødd-spelarar gjennomførte kampen på ein god måte.

Hødd var underdogs, og for fleire av spelarane var oppstyret og omfanget av merksemda overveldande. Aldri tidlegare hadde dei opplevd eit slikt trøkk frå publikum. Vålerengen var meir vant med denne type trøkk og merksemd. Fleire av spelarane hadde lang fartstid på øvste nivå.

Det er Hødd som kjem best i gang. Jon Ove Ringstad taklar ein Vålerengenspelar like utanfor 16-meteren, og frå dødlinja legg han ballen 45 grader ut. Det er Vålerengenspelar og gudbrandsdølen Arnfinn Moen som får ballen og som er uheldig og set ballen i eige mål. 1-0 til Hødd, og stadionuret viser 16 minutt. Jon Ove hugsa at det tok fullstendig av på tribunene etter sjølvmålet. Fin disiplin og topp innsats resulterte i ein jamn og spennande første-omgang utan dødpunkt, og Hødd gjekk til pause med 1-0 leiing.

Hødd, som var i tredje divisjon på den tida, hadde slått 1. divisjonslaget Lyn i tredje runde. I kvartfinalen var Vålerengen motstandar. Vålerengen var på den tid rekna for å vere Noregs beste lag, og blei i 1981 seriemeistrar. Lillestrøm blei cupmeistrar. Vålerengen omtalar perioden 1980 til 1985 som sin gullalder. Det var den gongen klubben heitte Vålerengen eller berre VIF – seinare blei dei Vålerenga.

Hødd leia til det 61 minutt, då utlikna Erik Foss for Vålerengen. Tretten minutt seinare hadde Pål Jacobsen snudd kampen og ga Oslolaget sigeren. Men Hødd var nær den store sensasjonen, og alle vi som var på Høddvoll denne dagen meinte at Hødd burde ha vunne.

Alle som kom til kampen med bil fekk tilvist plass, då med unntak av åtte-ti bilar som vart ståande litt for nær riksvegen. Håkon Teigene ved Ulstein lensmannskontor seier at det var utruleg gjort av arrangørane å få til dette på ein så god måte og utan uhell av noko slag.

Største vanskane kom då kampen var slutt og alle skulle heim med ein gong. Oppstillingsplassen ved ferjekaia på Hareid, også kalla “Nord-Europas største asfaltplass”, var snart for liten. Bilane måtte parkere i hundretal langs riksvegane, og på det verste stod køen heilt fram til Trudvang. Fire politimenn hadde denne dagen ansvar for at trafikken gjekk fint. Først kring klokka 22 kunne ferjene gå inn i normal trafikk igjen. Då hadde 12 537 forlete Høddvoll og vore med på ei historisk hending.

Det er mange som har Hødd som sitt favorittlag – ikkje berre i Ulstein og på Sunnmøre, men over heile landet. Hødd er forteljinga om Askeladden som fekk prinsessa og halve kongeriket. Hødd er forteljinga om at også eit fotball-lag frå ei bygd og ei øy ute havgapet på Sunnmøre, kunne spise kirsebær med dei store. Laget som gjorde det umoglege mogleg. Og Hødd er klubben som alltid har kome tilbake. Derfor er klubben i hjartet til mange.

Storheitstida til Hødd tok til på 60-talet, samstundes som industrien i Ulstein vaks fram. Suksessen til Hødd smitta over på det lokale næringslivet og gav dei tru på at vi kan få det til. Folkeveksten i Ulstein har vore formidabel frå den gongen Hødd rykte opp i 1.divisjon på midten av 60-talet med vel 3000 innbyggarar til i dag med vel 8500 innbyggarar. Og til liks med Hødd, så har også industrien sine opp- og nedturar. No ser vi fram i lysare tider og nye spennande hundreår med klubben i vårt hjarte.

• Heia Hødd av Arne Flatin
• Vikebladet
• Nettsidene til Hødd
• NRK-arkiv