Ei kjensle av jul

Han hadde rar kunst på veggene og eit digert kvitt fuglebur som pynt. Han hadde ikkje fugl, men han hadde til gjengjeld skinnsofa og rask bil med stor mobiltelefon plassert mellom framseta. I det eine hjørnet på leilegheita hadde han eit kontor, og mellom hyller med permar, telefaks og papirbunkar stod det heilage av det aller mest heilage; ei kopimaskin.

Kvar jul skreiv eg ei ynskeliste. Punktvis på eit kvitt ark skreiv eg i rangert rekkefølgje kva eg aller mest drøymte om å finne under juletreet. Innhaldet varierte sjølvsagt, men to element gikk igjen år etter år; som siste punkt på lista stod det «polvottar», for å vise at eg var praktisk anlagt, og avslutningsvis skreiv eg alltid «Elles blir eg glad for det eg får». Lista vart levert til onkel i Ålesund i november ein gong, og etter ei stund fekk eg ein tjukk konvolutt i retur med oppkopierte ynskjelister klare for distribusjon. Heldige meg som hadde ein onkel med kopimaskin.

Eg får enno spørsmål om kva eg ynskjer meg til jul, dog ikkje frå like mange som før. Eg tykkjer vel heller ikkje at det tar seg heilt ut å sende ut liste med alt eg ynskjer meg, helsing Kari trettiåtte og eit halvt år. Det blir nesten noko vulgært over det, her eg sit i eit stort hus og ikkje manglar nokon verdens ting. Klart, det er alltid noko som trengs å bli skifta ut. Eg skulle hatt nokre nye stretchlaken og dorullhaldaren har byrja å gå i oppløysing. Mor mi seier kvar gong eg har selskap, at eg skulle hatt fleire serveringsfat, og at ei kompottskei kan kome godt med. Sistnemnde arva vi nett frå ei gamal tante, så då kan det strykast frå lista. Utan å overdrive, eg ynskjer meg verkeleg ingenting.

Eg er eit menneske som har sett pris på førjulstida minst like mykje som sjølve jula. Spenninga i det å vente på det som skal kome, finne fram rar gamal julepynt og sette rett nisse på rett stad kring peparkakehuset, samt humre over kvifor dorullpynten framleis held stand femogtjue år etter. Det å gå i butikkar og leite etter gåver som ein trur nokon kan bli glade for å få, og å sende ut julekort til venar og familie, er alle små element som har gitt meg den varme og gode kjensla av at jula er på veg. Eitt år, for lenge sidan, byrja eg derimot å kjenne på dette julestresset som dei vaksne alltid snakka om. Ikkje at eg skulle bake sju sortar eller vaske ned huset, for slikt har eg aldri brydd meg om. Nei, eg opplevde at sjarmen med julegåvehandelen hadde forsvunne heilt. I eit mylder av folk, lydar, blinkande lys og uendelege tilbod, fekk eg førjulstida heilt opp i halsen. Det toppa seg då eg og nokon eg ikkje hadde sett på lenge skulle overlevere gåver til kvarandre, og vi knappast hadde tid til å stoppe og snakke. Med klump i halsen og kilovis med handleposar hadde eg mest lyst til å skrike høgt. Så, midt i kaoset, som kan ha blitt forsterka av eit faretruande lågt blodsukker, så fann eg og mor mi eit pusterom som eg aldri vil gløyme.

I stor kontrast til alt rundt gikk vi ein tur på det gamle Krukkehuset. Vekk frå ljomande amerikansk julemusikk og blinkande lys, så fann vi oss eit bord i denne oasen midt i hjartet av Ulsteinvik. I det vi let att døra bak oss kjendest det som om vi entra ei ny verd. Vi vart møtt av mjuk bakgrunnsmusikk og dufta av julebakst. Ei blid og mild stemme ynskte oss velkomne inn og serverte nytrekt kaffi. Vekke var ljomen og glorete reinsdyr. Her var det ro. Den varme brødskiva med brunost som eg åt med «Det lyser i stille grender» i bakgrunnen er, om mogleg, noko av det beste eg har smakt. Eg kjende på noko ekte. Eg kjende at eg fann det eg lengta etter. Tid til eit pusterom.

Så kva ynskjer eg meg til jul? Det er lenge sidan eg hadde ein onkel med kopimaskin, og det er like lenge sidan eg sendte ynskjelister til trykk på andre sida av Breisundet. Men om eg skulle fortsett med den tradisjonen, ville lista mi sett omtrent slik ut i dag, i ei ikkje-rangert rekkefølgje og med personleg ansvar for punkt nummer éin til fem:

1. Gi tid til familie
2. Gi tid til venar
3. Gi tid til ro
4. Gi tid til å smake
5. Gi tid til å lytte
6. Polvottar

Elles blir eg alltid glad for det eg får!

Med ynskje om ei god jul og eit enda betre nytt år!